[EBOOK] Wzory żywienia polskich sportowców w kontekście częstości spożycia żywności i preferencji pokarmowych - Frączek Barbara

Sposób żywienia jest jednym z najważniejszych elementów stylu życia, wpływających na stan zdrowia człowieka i warunkujących jego prawidłowe funkcjonowanie. Badania, oceniające prawidłowość zachowań żywieniowych dzieci, młodzieży,osób dorosłych i starszych, stanowią przedmiot badań szerokiego grona specjalistów zarówno w Polsce, jak i zagranicą (Schlegel-Zawadzka i wsp. 2002; Weker i Więch 2003; Gacek i Chrzanowska 2007; Gronowska-Senger 2007; Jeżewska-Zychowicz 2007; Kołłajtis-Dołowy 2007; Wądołowska i wsp. 2008; Kolarzyk 2009; Kolarzyk i wsp. 2009; Kolarzyk i Młynarska-Lang 2010; Wądołowska 2010). W przypadku osób uprawiających sport na wysokim poziomie znaczenie właściwego sposobu żywienia wzrasta i często stanowi główną determinantę osiąganych wyników, decydując o zwycięstwie lub porażce zawodnika. Dostosowanie odpowiedniej podaży energii do zwiększonego zapotrzebowania sportowca nie jest wystarczające do spełnienia zasad prawidłowego żywienia. Bardzo ważne jest także urozmaicenie posiłków oraz właściwy dobór produktów i potraw stanowiących ich skład. Racjonalizacji sposobu żywienia różnych grup populacyjnych służą opracowane piramidy żywieniowe (Gonzales- Gros i wsp. 2001; Całyniuk i wsp. 2011), a wśród nich piramida szwajcarska, zaprezentowana w Lozannie w 2008 roku jako nowy model proponowany dla sportowców (Burke 2008; Mettler i wsp. 2009), przygotowany na bazie piramidy dla osób zdrowych przez Szwajcarskie Towarzystwo Żywieniowe (Swiss Society for Nutrition)(Walter i wsp. 2007). U podstawy piramidę otwierają niesłodzone napoje, a u szczytu zamykają słodycze, słone przekąski i słodzone napoje, między którymi umieszczono grupy warzyw i owoców, pełnoziarnistych produktów zbożowych i nasion roślin strączkowych, produkty białkowe oraz oleje, tłuszcze i orzechy, rekomendowane do spożycia w zróżnicowanej ilości i częstości (Niedźwiecka-Kącik 2010).