ZESTAW Wprowadzenie do Austriackiej Szkoły Ekonomii - Hazlitt, Holcombe, Bastiat, Callahan, Mises, Ballve, Rothbard

W książce 15 wielkich austriackiej szkoły ekonomii Randall Holcombe zebrał teksty wybitnych ekonomistów austriackich na temat… innych wybitnych ekonomistów austriackich.

W efekcie powstał przegląd czołowych prekursorów, twórców i reprezentantów ASE. W kolejnych rozdziałach poznajemy (zaskakująco ciekawe) życiorysy ekonomistów oraz przede wszystkim wkład, jakim każdy z nich wzbogacił austriacką myśl ekonomiczną. „Jeśli widzę dalej, to tylko dlatego, że stoję na ramionach olbrzymów”, powiedział kiedyś Isaac Newton. Zgodnie z tą maksymą, każdy z „15 wielkich” dołożył do nurtu ASE własną, istotną cegiełkę, na której później następni stawiali swoje. Fundamenty położyli de Mariana, Cantillon, Turgot, Say i Bastiat, gmach właściwy wznieśli Menger, Böhm-Bawerk, Mises, Hayek i Rothbard, a ornamenty dodali Wicksteed, Fetter, Hazlitt i Röpke. Owocem wspólnych wysiłków wyżej wymienionych jest piękna, spójna, kompleksowa konstrukcja, która robi wrażenie już na pierwszy rzut oka, a przy bliższym poznaniu i zagłębieniu się w jej zakamarki, tylko zyskuje.

Nie przesadzę, jeśli stwierdzę iż jest to jeden z najmądrzejszych i najbardziej pouczający wykładów myśli ekonomicznej. Na niespełna 80 stronach, prawie dwa wieku temu Bastiat wyłożył zasady, które są aktualne do dzisiaj. I będą aktualne do dnia Sądu Ostatecznego. Problem w tym, że bardzo niewielu ekonomistów je rozumie, a jeszcze mniej stosuje.

Najsmutniejsze jest to, że mimo upływu – od śmierci Bastiata – ponad 150 lat nadal obowiązuje paradygmat o dobrej interwencji państwa, które w trosce o obywateli niszczy owoce naszej działalności. Trudno się dziwić. Paradygmat Ptolomeusza istniał ponad 160 lat po śmierci Kopernika. Te 160 lat od publikacji książki minęło 2 lata temu!

W powszechnej świadomości Polaków – zresztą nie jesteśmy tu wcale odosobnieni – utrwaliło się przekonanie, że ekonomia to jakaś „gra” zależna w zasadzie od umiejętności władzy. Jeśli akurat zdarzy nam się dobry, przyzwoity i patriotyczny przywódca, gospodarka rozwija się, a ludzie żyją dostatnio. Kiedy jednak mamy pecha i wódz jest marny, a w dodatku nie jest patriotą albo co gorsza nie wierzy w Boga, wówczas gospodarka podupada i jest kryzys.

W mniemaniu przeciętnego zjadacza chleba panuje przekonanie, że można sobie wybrać obowiązującą ekonomię, tak jak można sobie wybrać fason żakietu, sos do mięsa czy materac na kanapę. Są i tacy, którzy utrzymują, że niewydolność socjalizmu była skutkiem prześladującego nas pecha. Tak jakby gdzie indziej socjalizm święcił triumfy.

Nigdy dotąd nikt nie wyjaśnił mechanizmu inflacji i nie uświadomił szerszej publiczności jej szkodliwości w sposób równie przystępny i precyzyjny, co Henry Hazlitt.

Stosunkowo mało znana, a być może najważniejsza książka wybitnego ekonomisty amerykańskiego, autora słynnej Ekonomii w jednej lekcji.

Większość polskich ekonomistów traktuje inflację jako dobro samo w sobie. Coś, co nam pomaga w rozwoju gospodarczym. Nawet wybitni znawcy polityki monetarnej, prof. prof. Balcerowicz, Beksiak czy Winiecki nie mają zastrzeżeń do tego, że bank centralny zakłada sobie „cel inflacyjny’ w wysokości 2,5 procent rocznie. Pamiętajmy jednak że „cel 2,5” procent rocznie, to w skali jednego pokolenia (ok. 30 lat) spadek wartości pieniądza o ponad połowę. Ten skromny kompromis na rzecz monopolizacji polityki monetarnej i poddanie jej subiektywnym decyzjom władzy powoduje zniknięcie z naszych kont, lokat, funduszy emerytalnych 1/2 zasobów. Czy wiedząc o tym, że z 500 tys. zł jakie zgromadziliśmy w pocie czoła na swoją emeryturę ktoś (państwo), w ciągu 30 lat ukradł nam w majestacie prawa 250 tys. złotych, nadal tak chętnie godzić się będziemy na niewielki cel inflacyjny? Problem w tym, że my o tym rabunku nie wiemy. Większość przedstawicieli mediów, polityków, ekonomistów, ba nawet sami monetaryści nie rozumieją mechanizmu inflacji. Na polskich uczelniach uczy się studentów ekonomii, że inflacja to wzrost cen, a w TVN 24 czy TVP1 mówi, że rosnące ceny ropy naftowej napędzają nam inflację. Skąd przeciętny człowiek ma wiedzieć, czym jest inflacja i jak groźne jest to zjawisko. Ludwig von Mises uważał inflację za przyczynę większości wojen.

Murray Rothbard wyjaśnia mechanizm rabunku dokonywanego na nas przez banki. to nie jest teoria spiskowa. To książka ekonomiczna ujawniająca sprawy, o jakich nawet wykształceni ludzie nie wiedzą. Bankierzy się tym nie chwalą, bo i po co drażnić gawiedź. Przeczytacie i zrozumiecie skąd się wziął kryzys w USA i co nam naprawdę grozi. Jest ona uważana za najlepszy podręcznik z zakresu teorii pieniądza. Napisana językiem prostym, barwnym, a przede wszystkim przystępnym dla każdego, zawiera podstawy teorii pieniądza z punktu widzenia pragmatyki życia codziennego. W książce tej Rothbard daje zwięzły wykład tego, o czym czytać możemy w Tajnikach bankowości (Mystery of banking), a także w Ekonomii wolnego rynku, wiekopomnym dziele ekonomicznym, które właśnie wydaliśmy.

„Filozofia XD” to zbiór felietonów i przemyśleń dr. Mentzena dotyczących najważniejszych spraw polskiego życia politycznego. Skoro jest ono tak bezmyślne i bezsensowne, tak uciążliwe dla ludzi pragnących działać dla dobra siebie i innych, tak pozbawione nadziei na zmianę, należy zastosować filozofię XD.

Doktor Mentzen pochyla się nad najbardziej absurdalnymi przepisami, rozporządzeniami i działaniami czyniącymi życie Polaków coraz bardziej nieznośnym. Jednak nie ironiczne utyskiwanie jest celem tej książki. Aby było lepiej, trzeba zdiagnozować problem, a potem zastanowić się nad jego rozwiązaniem. Naprawdę nasze życie gospodarcze mogłoby wyglądać lepiej. Naprawdę większości tych bezsensownych przepisów mogłoby nie być. Naprawdę moglibyśmy być bogatsi i bardziej zadowoleni z życia. Naprawdę rząd mógłby się nie wtrącać w nasze decyzje i nie zabierać nam znacznej części ciężko wypracowanych pieniędzy. Naprawdę. Ta książka bezlitośnie obnaża absurdy III RP. Dzięki temu wiemy, co należy zmienić.

Zbiór ponad 100 komentarzy gospodarczych Murray Rothbarda, w których błyskotliwie analizuje kolejne problemy gospodarcze kreowane przez polityków.

Elektroniczne wydanie Ekonomicznego punktu widzenia jest dostępne w trzech formatach - PDF, MOBI i EPUB. Po dokonaniu zapłaty otrzymają Państwo link umożliwiający ściągnięcie wszystkich trzech plików.

Murray N. Rothbard (1926-1995) był człowiekiem wyposażonym jedynie w maszynę do pisania, a stał się inspiracją do globalnej odnowy nauk wolnościowych. Podczas 45 lat pracy, w 25 książkach i tysiącach artykułów, walczył z każdym niszczycielskim trendem poprzedniego wieku — socjalizmem, upaństwowieniem, relatywizmem i scjentyzmem — obudził jednocześnie pasję wolności wśród tysięcy naukowców, dziennikarzy i aktywistów. Ucząc w Nowym Yorku, Las Vegas, Auburn i na konferencjach na całym świecie, Rothbard przewodził renesansowi austriackiej szkoły ekonomii. Inspirował zarówno akademicką jak i masową walkę z wszechwładnym państwem i dworem jego intelektualistów.

Wraz z rozkwitem demokracji stopień identyfikacji państwa ze społeczeństwem uległ podwojeniu, do tego stopnia, że powszechnie słyszy się sentymentalne opinie praktycznie gwałcące wszelkie racjonalne zasady i zdrowy rozsądek oraz każące nam wierzyć, iż to„my jesteśmy państwem”. Użyteczne kolektywistyczne słowo „my” umożliwia posłużenie się ideologicznym kamuflażem ukrywającym realia życia politycznego życia. Jeśli bowiem to „my jesteśmy rządem”, wówczas wszystko co uczyni on jednostce, nie tylko jest słuszne i nie stanowi przejawu tyranii, lecz jest również działaniem „dobrowolnie” podjętym przez jednostkę, której to dotyczy. Gdy rząd zaciągnął ogromny dług publiczny, który musi być spłacony przez opodatkowanie jednej grupy na rzecz innej, wówczas istota obciążenia ulega zaciemnieniu na skutek stwierdzenia, że to „my mamy zobowiązania wobec nas samych”. Jeśli rząd powołuje kogoś do wojska lub wtrąca go do więzienia za głoszenie dysydenckich poglądów, to osoba ta „robi to sobie sama” i dlatego nie dzieje się nic zdrożnego.

Najlepsze wprowadzenie do ekonomii!

Jak pisze autor we wstępie, Ekonomia w jednej lekcji „ma ukazać, iż wiele pomysłów, które dziś uchodzą za wspaniałe, postępowe i nowoczesne, to w gruncie rzeczy nawrót starych błędów”. Wykład poprawnej ekonomii Hazlitt przedstawia w tytułowej „lekcji”, która zawiera się w jednym zdaniu kilkustronicowego pierwszego rozdziału. Pozostałe rozdziały to omówienie podstawowej lekcji na przykładach z życia. Książka miała kilkanaście wydań w Stanach Zjednoczonych (o łącznym nakładzie ponad 1 mln egzemplarzy) oraz liczne tłumaczenia. Żelazna logika i przystępny język sprawiają, że lektura Ekonomii w jednej lekcji daje wyjątkową satysfakcję intelektualną zarówno ekonomistom, jak i czytelnikom, którzy dopiero zaczynają się interesować ekonomią.

Jak pisze autor we wstępie, Ekonomia w jednej lekcji „ma ukazać, iż wiele pomysłów, które dziś uchodzą za wspaniałe, postępowe i nowoczesne, to w gruncie rzeczy nawrót starych błędów”. Wykład poprawnej ekonomii Hazlitt przedstawia w tytułowej „lekcji”, która zawiera się w jednym zdaniu kilkustronicowego pierwszego rozdziału. Pozostałe rozdziały to omówienie podstawowej lekcji na przykładach z życia. Książka miała kilkanaście wydań w Stanach Zjednoczonych (o łącznym nakładzie ponad 1 mln egzemplarzy) oraz liczne tłumaczenia. Żelazna logika i przystępny język sprawiają, że lektura Ekonomii w jednej lekcji daje wyjątkową satysfakcję intelektualną zarówno ekonomistom, jak i czytelnikom, którzy dopiero zaczynają się interesować ekonomią.

Z dumą prezentujemy nowe, poprawione przez ekspertów z zaprzyjaźnionego Instytutu Ludwiga von Misesa, jednotomowe wydanie Ekonomii wolnego rynku Murraya Rothbarda. W to sakramenckie dzieło powinien zaopatrzyć się każdy miłośnik ekonomii oraz każdy, kto planuje się jej dopiero nauczyć.

Niniejszym oddajemy w ręce P.T. Czytelników Ekonomię dla normalnych ludzi, książkę będącą przystępnym kompendium wiedzy o szkole, która nigdy nie zapomniała jakie są prawdziwe funkcje ekonomii. Szkoła austriacka, bo o niej mowa, traktowała i traktuje człowieka jak podmiot działania, jego cel i sens.
Praca Gene’a Callahana, współpracownika Instytutu Misesa z Alabamy, jest pierwszą w języku polskim, i jak dotąd jedyną, tak obszerną pozycją omawiającą podstawowe założenia szkoły austriackiej. I choć osiągnięcia Carla Mengera, Ludwiga von Misesa czy Murraya Rothbarda (n.b. cała „trójka” powinna nam być szczególnie bliska – Menger urodził się w Nowym Sączu, Mises we Lwowie, a rodzice Rothbarda wyemigrowali do USA z okolic Stanisławowa) są wciąż w świecie stosunkowo mało znane, wierzymy że ich popularyzacja pomoże wreszcie zrozumieć podstawowe założenie „Austriaków”: że ekonomia służy zwykłym ludziom, a nie karkołomnym konstrukcjom formalnym, choćby nawet wyglądały one szalenie niezwykle i mądrze. Szacunek dla wolności wyboru, poszanowanie dla własności prywatnej, dla pracy i przedsiębiorczości to już tylko konsekwencje tego założenia, z których Fijorr Publishing uczyniło swój manifest programowy. Kolejne prace autorów „austriackich” już wkrótce!