Politologia

Opublikowany na otwartej licencji (CC BY-SA) podręcznik "Wolna przedsiębiorczość" jest przeznaczony do nauczania podstaw przedsiębiorczości w liceach ogólnokształcących i technikach. Treści podręcznika są zgodne z aktualną podstawą programową.

Od 5 maja 2021 r. podręcznik jest dopuszczony do używania w liceach ogólnokształcących i technikach na przedmiocie podstawy przedsiębiorczości.

Co to jest „Wolna przedsiębiorczość”?

„Wolna przedsiębiorczość” to bezpłatny zestaw edukacyjny składający się z podręcznika dla uczniów, scenariuszy lekcji oraz serii filmów.
Dotychczas stworzyliśmy podręcznik dla uczniów i scenariusze lekcji do wykorzystania na lekcjach „Podstaw przedsiębiorczości”. We współpracy z kanałem Prosta Ekonomia przygotowaliśmy także serię filmów do pierwszego działu podręcznika.

Książka zatytułowana Wolność, ekonomia i cywilizacja stanowi zbiór wybranych stu tekstów Jakuba Bożydara Wiśniewskiego, które ukazały się przed końcem 2020 roku na jego blogu, a następnie zostały – za zgodą Autora – przedrukowane na stronie internetowej Stowarzyszenia Libertariańskiego.

Całość, z uwagi na najczęściej poruszane przez Autora zagadnie- nia, została podzielona na cztery części tematyczne:
1) „Wolność”,
2) „Libertarianizm”,
3) „Ekonomia” oraz
4) „Cywilizacja”.
Każdą z nich wypełniają artykuły, które można czytać niezależnie od siebie i niekoniecznie po kolei.

Bez kalkulacji ekonomicznej nie może być mowy o gospodarce. Zatem w państwie socjalistycznym gdzie kalkulacja taka jest niemożliwa, niemożliwa jest również, w naszym rozumieniu tego słowa, jakakolwiek gospodarka. Racjonalne działanie byłoby tam możliwe w odniesieniu do spraw mało istotnych, ale racjonalna produkcja byłaby niemożliwa. Brakowałoby metody oceny, co jest racjonalne, toteż nie można by poddać produkcji wymogom rentowności.

Nietrudno przewidzieć, że konsekwencje takiego stanu rzeczy nie ograniczyłyby się wyłącznie do braków w zaopatrzeniu. Wyrugowano by racjonalne działanie z tych sfer życia, w których jest ono czymś naturalnym. Czy w takim systemie możliwe byłoby w ogóle racjonalne działanie oraz racjonalność i logika jako takie? Jak wiadomo z historii, racjonalność wyrosła na gruncie gospodarki. Czy przetrwałaby po jej wyrugowaniu z gospodarki? (...)

W państwie socjalistycznym każda zmiana gospodarcza staje się przedsięwzięciem, którego rezultatów nie można przewidzieć ani ocenić z perspektywy czasu. Zmusza to do poruszania się po omacku. Socjalizm niszczy racjonalność gospodarki.

„Świat oczami młodych ekonomistów” to książka takich właśnie autorów, ciekawych świata, otwartych na wiedzę, analizujących rzeczywistość spojrzeniem nieskażonym medialną propagandą.

Warto sięgnąć po tę książkę, bo to, o czym piszą z pewnych względów nie gości w mainstreamowych mediach. Warto też przekonać się, że o ekonomii i polityce można pisać nie tylko przystępnie, ale i sensownie.

Pytanie z okładki: "Panie profesorze, dlaczego Polska jest na dole rankingu?" nie zostaje bez odpowiedzi.

od broni ważniejsza jest gotowość do jej użycia

Trzymasz w rękach wyjątkowy przekład nieśmiertelnego traktatu o skutecznym działaniu oraz dostrojeniu się do prawideł rządzących światem i naturą ludzką. Przekład zamknięty w tym tomie to efekt lat pracy i rozmyślań nad starożytnymi tekstami cywilizacji zachodniej i chińskiej. Przemyśleń kogoś, kto połączył w sobie fascynację historią wojskowości i filozofią skutecznego działania, a przy tym zamiłowanie do zwięzłych powiedzonek, które w kilku słowach potrafią przekazać zaskakujące i głębokie spostrzeżenia w otaczający nas świat.

Tragedia euro to najlepsza książka na temat genezy i rozwoju euro. Doktor Philipp Bagus, niemiecki ekonomista znakomicie zorientowany w tematyce współczesnego pieniądza, trafnie wskazuje cele, które przyświecały twórcom europejskiego obszaru walutowego, i przedstawia przekonywujące argumenty za tym, że wewnętrzne sprzeczności ustanowionego przez nich systemu wcześniej czy później doprowadzą do załamania wspólnej waluty europejskiej. Lektura obowiązkowa dla wszystkich zwolenników i przeciwników euro!

"Niepoprawny politycznie przewodnik po kapitalizmie" Roberta Murphy’ego to zwięzła książka łącząca w sobie trzy cechy, które sprawiają, że jest to niezbędna lektura dla każdego sympatyka wolnego rynku, jak i dla wszystkich, którzy chcieliby pogłębić swoją wiedzę o funkcjonowaniu gospodarki. Po pierwsze, książka kompetentnie przedstawia podstawowe prawa rządzące gospodarką i pozwala zrozumieć funkcjonowanie np. rynku pracy czy systemu bankowego. Po drugie, robi to w sposób przystępny i atrakcyjny dla czytelnika.

"Planowany chaos" Ludwiga Von Misesa to kultowa publikacja, która dowodzi, że jeśli historia nie lubi się powtarzać, to przynajmniej rymować. Analiza procesów społecznych potwierdzonych przez historię dostarcza czytelnikom wiedzę, która po kilkudziesięciu latach wciąż jest aktualna.

Autor w przejrzysty sposób wyjaśnia czytelnikom zagadnienia dotyczące polityki i gospodarki, jak na przykład fakt, że ludzi od dekad ciągnie ku socjalizmowi, w którym widzą szansę na równość. Ustrój dla robotników i mas zwykłych ludzi został jednak opracowany przez intelektualistów, którzy potrafili na przestrzeni lat umiejętnie dobierać narzędzia, aby skutecznie indoktrynować społeczeństwo. Jak się okazuje, socjalizm to ustrój, na którym nieliczni zarabiają krocie, podczas gdy większość zdecydowanie traci.

Chrześcijańska Szkoła Myśli Ekonomicznej oparta jest głównie na stwierdzeniu, że przykazania Dekalogu: „Nie pożądaj żadnej rzeczy należącej do bliźniego” i „Nie kradnij”, oprócz ich znaczenia religijnego oraz funkcji podstawowych nakazów moralnych, stanowią też imperatywy gospodarcze, których nieprzestrzeganie, szczególnie przez prawa stanowione i władze państwowe w stosunku do obywateli, powoduje niepożądane i często katastrofalne skutki gospodarcze.

Inaczej mówiąc - im powszechniejsze jest zjawisko kradzieży w jej różnych postaciach, zwłaszcza w przypadku zalegalizowanej grabieży dokonywanej przez państwo, a więc w „majestacie prawa”, tym dotkliwiej ucierpi na tym gospodarka i szybciej nastąpi zubożenie ludności. Stwierdzenie to powinno szczególnie przemawiać do chrześcijan, dla których Dekalog - jako pochodzący od Boga - stanowi jeden z filarów wiary, a fakt, iż Stwórca zakazuje bezpośrednio aż dwoma przykazaniami pozbawiania własności naszych bliźnich, wskazuje na wielkie znaczenie, jakie nadał On nietykalności cudzej własności prywatnej.

W gruncie rzeczy jest to książka przerażająca. Mówi bowiem o metodach zniewalania jednych przez drugich. Rządzonych przez rządzących. Temat ten znany jest od tysięcy lat. Dawniej zniewalano przemocą fizyczną, a dzisiaj mechanizmy są bardziej subtelne. Mało kto zauważa, że współcześnie do zniewalania społeczeństw służą nie tylko coraz bardziej wyrafinowane techniki manipulacji, podporządkowane politykom media, ale także stanowione przez nich, bez instytucjonalnej kontroli społecznej, prawo.

Dodatek do powieści Nowy wspaniały świat napisany przez Huxleya niespełna trzydzieści lat później.

Jak wiele z jego proroctw, w których ukazał satyryczną wizję dalekiej przyszłości, ziściło się w tak krótkim czasie?

Gdy w 1932 roku ukazała się powieść Nowy wspaniały świat, zawartą w niej szokującą analizę technokratycznej dyktatury uważano za odległą wizję.
Po latach pisarz rozważa, w jaki sposób zmieniły się społeczeństwa, technologia i formy rządzenia od czasu ukazania się jego słynnej dystopii. Pisze o zjawiskach społecznych, które jego zdaniem mogą prowadzić do ewolucji ustrojowej nowoczesnych społeczeństw w kierunku dyktatury: przeludnieniu, nadmiernej organizacji życia społecznego, przemianach propagandy związanych z rozwojem behawioryzmu, nowych technikach prania mózgu i perswazji.
Podkreśla, że w jeszcze większej mierze niż kiedyś należy obawiać się nowego typu dyktatury i tyranii. Prowokująca do myślenia i zatrważająca książka.

Bandyta z duszą artysty, zawodowe podrywaczki, opasane dynamitem Czarne Wdowy, Nocne Wilki – obrońcy świętej Rusi na motorach, oligarchowie rewolucjoniści, modelki o skłonnościach samobójczych, niedoszły reżyser, który z wyżyn Kremla pociąga za sznurki w politycznym teatrze lalek: witajcie w surrealistycznym sercu Rosji w XXI wieku, w jądrze dziwności. W kraju, który obejmuje dziewięć stref czasowych i zajmuje jedną szóstą powierzchni lądów, gdzie odcięte od świata wioski, w których ludzie wciąż czerpią wodę z drewnianych studni, współistnieją z mieniącymi się błękitnym szkłem i stalą wieżowcami nowej Moskwy, jedyną spajającą siłę stanowi telewizja. To ona jest najważniejszym narzędziem nowego typu autorytaryzmu, dużo subtelniejszego niż jego dwudziestowieczne odmiany. "To wciągająca i niepokojąca relacja z ponurej postsowieckiej Rosji." „Washington Post” "Chwilami przerażająca, ale równocześnie przekonująca, ta książka odsłania rzeczywistość ukrytą pod dziwaczną fasadą młodzieńczego, żywotnego i pełnego blasku kraju." „Publishers Weekly” "Fascynująca, bardzo aktualna książka. [...] Pomerantsev jest jednym z najbardziej wnikliwych, zabawnych i obdarzonych fantazją komentatorów piszących o współczesnej Rosji, a jego książka – podobnie jak Rosja – jest w równym stopniu przerażająca, co uwodzicielska." „The Times” "Peter Pomerantsev, jeden z najbłyskotliwszych obserwatorów putinowskiej Rosji, opisuje obsesję tego kraju na punkcie iluzji i przepychu, ale też niebezpieczny, pozbawiony moralności rdzeń, który kryje się pod powierzchnią. Jądro dziwności to elektryzująca, przerażająca książka." Anne Applebaum

"Kalkulacja ekonomiczna w socjalizmie" to esej Ludwiga von Misesa, jednego z najwybitniejszych przedstawicieli szkoły austriackiej w ekonomii, który opublikowano pierwotnie w 1920 roku. Jest to tekst klasyczny co najmniej z dwóch powodów: zawiera w skondensowanej formie ekonomiczną krytykę socjalizmu oraz jest punktem wyjścia jednej z ciekawszych debat, jakie przetoczyły się w naukach ekonomicznych. Teza Misesa sprowadza się do stwierdzenia, że w gospodarce socjalistycznej nie da się prowadzić rachunku ekonomicznego, a zatem będzie to gospodarka nieefektywna i marnotrawna. Adwersarze Misesa dowodzili z kolei możliwości funkcjonowania systemu, który część z nich określała mianem "socjalizmu rynkowego".

Krótka historia człowieka to kolejna książka Hansa-Hermanna Hoppego, która zarówno w sposobie argumentacji, jak i treści argumentów przełamuje wiele współczesnych polityczno-poprawnościowych mitów i wymyka się tradycyjnym podziałom czy to na poszczególne nurty myśli politycznej, czy to na dyscypliny naukowe. Jeden z takich niekonwencjonalnych aspektów filozofii politycznej Hoppego starałem się choć trochę przybliżyć: tezę o prakseologicznej, socjologicznej i kompatybilności anarchokapitalizmu i konserwatywnego ładu kulturowo-moralnego. Z twierdzeniem tym, ale i z innymi tezami prezentowanymi przez Hansa-Hermanna Hoppego – o wyższości monarchii nad demokracją, o plutokratycznej naturze tej drugiej, o różnicach w inteligencji pomiędzy rasami, o niemoralnej naturze instytucji państwa etc.

"(...) Bastiat stawia niezwykle ważną kwestię, od rozstrzygnięcia której zależą wybory ideologiczne. Słusznie krytykując i mnogość i nieuniknioną w tej sytuacji sprzeczność oczekiwań wobec państwa, wzywa do zastanowienia, czy państwo, ze względu na to, czym jest naprawdę, jest w ogóle zdolne do ich spełnienia" (ze wstępu Stanisława Michalkiewicza)"

W świetle dokumentów, wysprzątanych przez generałową Kiszczakową spod łóżka zmarłego męża, dotąd pozostających „w dyspozycji naczelnego dowództwa”, aż strach pomyśleć, co mogło być celem „pokojowej rewolucji »Solidarności«”, więc na wszelki wypadek lepiej jej nie kończyć...

Zakończmy ją więc, jak poprzednie pokojowe rewolucje — zmianą mord przy korycie, zmianą stosunków własnościowych we wszystkich tych centrach, które zależą od decyzji politycznej. Ponieważ zaś takich miejsc jest w naszym politycznym kapitalizmie coraz więcej, śmiało możemy powiedzieć, że od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy dawnych „właścicieli” stanie się „własnością”.

W książce przedstawiony został system polityczny Szwajcarii oparty na demokracji bezpośredniej czyli woli ludu. Autor pisze o „demokratycznym fenomenie” szwajcarskiego ustroju politycznego, który jest unikatowy w skali światowej i podejmuje interesujący temat wprowadzenia instrumentów demokracji bezpośredniej w Polsce. Demokracja bezpośrednia jest ustrojem politycznym, w którym decyzje podejmuje się przez głosowanie ludowe w ramach referendum, a mogą wziąć w nim udział wszyscy posiadający czynne prawo wyborcze. Obywatele mają więc większy i bezpośredni wpływ na podejmowane decyzje niż w większości państw z demokracją pośrednią.

Takiej książki na polskim rynku jeszcze nie było!

Biocybernetyk wprowadza czytelnika w teorię systemów politycznych i pokazuje jak różne systemy kształtują takie, a nie inne ludzkie zachowania. Władza psuje, a ludzie będący u władzy zagarniają jej coraz więcej, a ta zwrotnie psuje ich jeszcze bardziej.

Polityk przenosi te systemowe rozważania na polski grunt i tłumaczy, że bardzo wiele patologii w naszej ojczyźnie wynika właśnie z systemu. Pokazuje, jak system wyborczy sprawia, że kontrolując zaledwie kilkadziesiąt osób, można panować nad całym krajem.

Czy jesteśmy w stanie zbudować społeczeństwo na prawdę obywatelskie? Czy możemy stworzyć prawdziwą demokrację, nie wywracając wszystkiego do góry nogami? Jakie założenia w polityce należałoby przemyśleć od nowa i co zmienić?

Politolog proponuje rozsądną i opartą na sprawdzonych wzorcach receptę zmiany naszego systemu politycznego na lepszy.

Dr hab. Mateusz Machaj uważnie śledzi zarówno dyskusje o teorii ekonomii, jaki te poświęcone kulturze popularnej. Dlatego też po kilku książkach o ekonomii napisał dzieło o sadze "Gwiezdnych wojen". Analizuje w nim społeczno-polityczne zmiany, które doprowadziły do zwycięstwa rebeliantów w starciu z imperatorem i jego poplecznikami.

Autor przykłada szczególna wagę do idei stojących za działaniami bohaterów sagi. Dlatego też czytelnik znajdzie w książce szeroką panoramę myśli politycznej od Platona przez Hobbesa do Schmitta. Tym samym książka jest nie tylko świetnym prezentem dla fanów "Gwiezdnych wojen", ale też wciągającą lekturą dla wszystkich zainteresowanych przemianami politycznymi.